نویسنده، مترجم

‌

نخستین زن ایرانی که به‌صورت حرفه‌ای در زبان فارسی داستان‌نویسی کرده است

‌

من در شیراز به دنیا آمدم. ما شش فرزند بودیم و در شیراز زندگی می‌کردیم پدرم محمد علی دانشور یک پزشک بود و مادرم قمرالسلطنه حکمت مدیر هنرستان دخترانه شیراز و نقاش بود. بخاطر محافل فرهنگ و ادبی که در خانه ما بر پا می‌شد، ادبا و هنرمندان زیادی در رفت‌و‌آمد در خانه ما بودند. در همین جلسات گاهی من را صدا می‌زدند تا برایشان شعر بخوانم، حافظه خوبی داشتم و اشعار زیادی از بر بودم. دیوان حافظ و اشعار سعدی از نخستین گام‌هایم در حفظ کردن بود. یادم می‌آید روز‌های جمعه را که با همه خانواده و فامیل به بابا کوهی می‌رفتیم و همان‌جا نا‌هار می‌خوردیم. در تعلیم و تربیت ما سختگیری زیادی می‌شد، هر وقت می‌خواستم کاری در زمینه آشپزی و یا نظافت خانه انجام بد‌هم، مادرم فوری تذکر می‌داد که این کار از عهده همه برمی آید برو َدرسَت را بخوان، برای همین من مهارت آشپزی و خانه داری را یاد نگرفتم. تحصیلاتم را در مدرسه مهرآیین گذراندم، و در امتحان نهایی ششم دبیرستان شاگرد اول در ایران شدم. یکی از کسانی که با ما رفت‌و‌آمد داشت صادق هدایت بود، من نوجوان بودم از نوشته و نقد‌های او خیلی خوشم می‌آمد. یک روز به مادرم گفتم دلم می‌خواهد با صادق هدایت ازدواج کنم، مادرم شروع کرد به خندیدن، به من گفت خب اگر خوشت می‌آید از او خواستگاری کن. او زن روشنفکری بود. من این را شوخی پنداشتم، ولی او خیلی جدی گفت، هیچ عیبی ندارد. چند روز بعد که صادق هدایت آمده بود به خانه ما، من شرموک رفتم و به او گفتم: من دوست دارم با شما ازدواج کنم. کمی مکث کرد و شروع کرد با صدای بلند خندیدن، از خنده چشمانش‌تر شده بود. گفت برو بچه دَرَست را بخوان، من اهل زن گرفتن نیستم. برای ادامه تحصیل به تهران رفتم و در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران ثبت نام کردم. بیست‌ساله بودم که پدرم فوت کرد. در همان سال‌ها برای رادیو و روزنامه‌ها مطلب می‌نوشتم. مقاله‌ها را با تخلص شیرازی گمنام نشر می‌کردم. عید نوروز بود و با خواهرم با اتوبوس به اصفهان رفته بودیم. وقت به تهران بر می‌گشتیم. آقایی با ظاهری دلنشین و فهیم از من خواست تا در صندلی کنارش که خالی بود بنشینم. من پذیرفتم، دو هفته بعد دوستان و فامیل را برای جشن عروسی دعوت کردیم. او جلال آل‌احمد بود نویسنده فکور و روشنفکری که به زندکی‌ام آمد و اتفاقا صادق هدایت هم در این مهمانی حضور داشت. جلال از همان اول فهمید من زن خانه داری نیستم، چند روزی تخم مرغ خوردیم، ولی بالاخره باید کاری می‌کردیم، یک خانم استخدام شد تا غذای ما را درست کند. جلال را اگر چه بسیار دوست داشتم ولی تمام تلاش‌هایم در مقابل او تحت‌الشعاع قرار می‌گرفت و رنجی که بخاطر نبود شادی کودک و داشتن فرزند همیشه رنجم می‌داد.

‌